Kanunla, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde açılan tam yargı davarında, tep edilen tazminatın daha yüksek duğunun dava devam ederken anlaşılması durumunda, davacıya tep edilen miktarı arttırma hakkı verilmemesinin adil yargılama hakkının ihli arak ka edilmesi sebebiyle, nihai karar verilinceye kadar ıslah retiyle tep edilen tazminat miktarını arttırma hakkı tanınıyor.

Kanuna göre, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde açılan tam yargı davarında; dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer ul kurları gözetilmek in nihai karar verilinceye kadar bir defaya mahs mak üzere arttırılabilecek ve miktarın arttırılmasına ilişkin dilekçe 30 gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edilecek. Bu hüküm derdest an davarda da uygulanacak.

Ceza Muhakemesi Kanunu, İdari Yargılama Ulü Kanunu ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu'ndaki hükümlere parel şekilde, AİHM tarafından verilen ve kesinleşmiş ihl kararları, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde görülen davar bakımından da yargılamanın iadesi sebebi arak ka edilecek. Bu kararlar hakkında yargılamanın iadesi, AİHM kararının kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl içinde istenebilecek.

-Tazminatın daha yüksek duğu anlaşılırsa miktarı arttırma hakkı tanınacak-

Kanunla, AİHM'in, devletin sorumluluğuna ilişkin tazminat davarında, davacıların yargılamanın yavaş işlemesinden doğan zararlarını ortadan racak yeterli bir çözüm unmadığı yönünde Türkiye eyhinde verdiği ihl kararlarının önünü kesmek amacıyla düzenleme yapılıyor.

Buna göre, idari yargıda açılan tam yargı davarında tep edilen tazminatın daha yüksek duğunun dava devam ederken anlaşılması durumunda, nihai karar verilinceye kadar tep edilen tazminat miktarını arttırma hakkı tanınacak.

Yargılamanın uzun sürmesi iyle kamulaştırma bedelinin geç ödenmesinden dayı ortaya çıkan hak kayıplarının giderilmesi amacıyla düzenleme yapılıyor. Buna göre, açılan davanın 4 ay içinde sonuçlandırılamaması hinde, bu sürenin bitiminden itibaren başlamak üzere, ödeme tarihine kadar geçecek süre için hesaplanacak kanuni faiz hak sahibine ödenecek.

Kanunla, AİHM'in, terör örgütlerinin içeriği şiddet unru içermeyen bildirilerini yayınlayanların, sadece bu eylemleri iyle cezandırılmasını ifade özgürlüğünün ihli arak saymasına parel düzenleme yapılıyor.

Buna göre, terör örgütlerinin bildiri veya açıklamarını basanlara veya yayınlayanlara bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilmesinde, ''cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösteren, öven ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik eden'' şartı getirilecek. Böylece, çun kapsamı AİHM standartlarıyla uyumlu he getiriliyor.

Aynı düzenleme, basın açıklamarı için de getiriliyor. AİHM'in, içeriğinde şiddete başvurmayı cesaretlendirici ifadeler yer mayan ya da kişileri silahlı isyana teşvik edici nitelikte mayan açıklamar iyle bireylerin Terörle Mücadele Kanunu'nca cezandırılmasını ifade özgürlüğüne aykırı maması için düzenleme yapılıyor.

Buna göre, terör örgütünün propagandasını yapan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilmesinde, çun ''cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde ması'' şartı getiriliyor. Bu çun basın ve yayın yuyla işlenmesi hinde verilecek cezanın yarı oranında arttırılması hükmü korunuyor.

-Suçları toplantı ve gösteri yürüyüşü dışında da işlerse...-

Terör örgütünün üyesi veya desçisi duğunu belli edecek şekilde; örgüte ait amblem, resim veya işaretleri asanlar ya da taşıyanlar, slogan atanlar, ses cihazlarıyla yayın yapanlar, terör örgütüne ait amblem, resim veya işaretlerin üzerinde unduğu üniformayı giyenler, bu çları toplantı ve gösteri yürüyüşü dışında da işlerse aynı cezaya çarptırılacak.

Terör örgütlerinin bildiri ve açıklamarını basmak ve yayımlamak, terör örgütünün propagandasını yapmak ile yasa dışı toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılma çunu işleyenler hakkında, ayrıca "Terör örgütüne üye mak" çundan dayı ceza verilmeyecek.

Ancak, işlenen çun; patlayıcı madde undurma, ma zarar verme, kasten yarama, görevi yaptırmamak için direnme, genel güvenliği kasten tehlikeye sokma gibi cebir ve şiddet içermesi hinde, kişi ayrıca örgüt üyeliğinden cezandırılacak.

İşkence çlarında zaman aşımı işlemeyecek.

Kamu düzeni açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkmaması hinde, yapılan açıklamar ''çu ve çluyu övme'' çunu uşturmayacak.

Terörle Mücadele Kanunu'nda yapılan; terör örgütünün propagandasını yapan kişiye ceza verilmesinde, çun ''cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde ması'' şartı getirilmesi düzenlemesi, Türk Ceza Kanunu'nda yapılıyor. Buna göre, terör örgütünün propagandasını yapan kişiye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilmesinde, çun ''cebir, şiddet veya tehdit içeren yöntemlerini meşru gösterecek veya övecek ya da bu yöntemlere başvurmayı teşvik edecek şekilde ması'' şartı aranacak.

"Terör örgütüne üye mamakla birlikte örgüt adına ç işleyen kişinin, ayrıca örgüte üye mak çundan da cezandırılması ve örgüte üye mak çundan dayı verilecek cezanın yarısına kadar indirilebilmesi" hükmü, sadece silahlı örgütler hakkında uygulanacak. Böylece silahlı mayan örgütler hakkında söz konu hüküm uygulanmayacak.

-İheye fesat karıştırma-

Kamu kurum veya kuruluşları adına yapılan m veya hizmet ım veya satımlarına ya da kiramara ilişkin iheler ile yapım ihelerine fesat karıştıran kişi, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası ile cezandırılacak.

İheye fesat karıştırma çunun cebir veya tehdit kullanmak retiyle işlenmesi hinde temel cezanın t sının 5 yıldan az amayacak. Ancak, kasten yarama ya da tehdit çundan veya tehdit çunun daha ağır cezayı gerektiren nitelikli hlerin gerçekleşmesi durumunda, ayrıca bu çlar dayısıyla cezaya hükmunacak.

İheye fesat karıştırma çu işlenmesi sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluşu açısından bir zarar meydana gelmemişse fail hakkında bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek.

Hkı, askerlik hizmetinden soğutacak etkinlikte teşvik veya telkinde unanlara veya propaganda yapanlara 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilmesinde, çun unru, ''askerlik hizmetini yapanları firara sevk edecek veya askerlik hizmetine katılacak anları bu hizmeti yapmaktan vazgeçirecek şekilde teşvik ve telkinde unmak'' şeklinde değiştiriliyor.

Kanunla, soruşturma ve kovuşturma aşamasında yapılan tahliye teplerinde, Cumhuriyet savcısının mütaasının sanık, şüpheli veya müdafiye tebliğ edilmemesinin silahların eşitliği ve çekişmeli yargı ilkelerine aykırı ka edilmemesi için düzenleme yapılıyor. Tahliye tebi, duruşma dışında yapılırsa, Cumhuriyet savcısı, şüpheli, sanık veya müdafinin görüşü ınmayacak.

Soruşturma evresinde şüphelinin tutukluluk hinin devam edip etmeyeceği hunun dosya üzerinden incelenmesinin, AİHM tarafından AİHS'e aykırı arak değerlendirilmemesi için düzenleme yapılıyor. Buna göre, tutukluluk hinin devam edip etmeyeceği kararı verilirken, şüpheli veya savunma da dinlenecek. Böylece, silahların eşitliği ilkesinin gereği yerine getirilmiş acak.

-Maddi ve manevi her türlü zararlarının tazminini isteyebilecek-

Yakanan veya tutuklanan kişiler, yakama ve tutuklama işlemine karşı kanunda öngörülen başvuru imkanlarından yararlandırılmazlarsa, maddi ve manevi her türlü zararlarının tazminini isteyebilecek.

Göztı ve tutukluluk süresi başka bir hükümlülüğünden indirilen kişiler, tazminat isteyebilecek.

Kovuşturmaya yer madığına dair kararların etkin soruşturma yapılmadan verildiğinin AİHM'in kesinleşmiş kararıyla tespit edilmesi durumunda, 3 ay içinde yeniden soruşturma açılacak.

Ceza muhakemesinde silahların eşitliğinin sağlanması amacıyla düzenleme yapılıyor. Buna göre, tutukluluğa yapılan itirazlarda, cumhuriyet savcısının görüşü ındıktan sonra, şüpheli, sanık veya savunmanın da görüşü ınınca itiraz hakkında karar verilecek.

-Yargılamanın yenilenmesi-

''Hükümlü lehine yargılamanın yenilenmesi leri'' başlıklı maddeye göre verilen ceza hükmünün, AİHM tarafından İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme'nin veya eki protoklerin ihli retiyle verildiğinin tespit edilmiş masına rağmen, bazı başvurular için yargılamanın yenilenmesi yuna gidilmemesinin önlenmesi amacıyla düzenleme yapılıyor. Buna göre, 4 Şubat 2003 tarihi itibarıyla AİHM'de derdest up, sonradan ceza hükmünün sözleşmenin ihli retiyle verildiği tespit edilen ancak yeniden yargılama yapılamadığından Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından 15 Haziran 2012 tarihi itibarıyla icra süreci denetlenmekte an kararlar açısından da yargılamanın yenilenmesi yapılabilecek.

-Adli yardımın kapsamı genişletiliyor-

Dava veya takibin açıkça dayanaktan yokn unmaması hinde adli yardımdan yararlanılabilecek. Böylece adli yardımın kapsamı genişletiliyor.

Adli yardım tebinin reddine ilişkin kararlara karşı, tebliğinden itibaren bir hafta içinde itiraz edilebilecek. Adli yardım tebi reddedilirse, ödeme gücünde sonradan gerçekleşen ciddi bir azmaya dayanılarak rar tepte unulabilecek.

Yargılama giderlerinin tahsilinin, adli yardımdan yararlananın mağduriyetine acağı mahkemece anlaşılırsa, mahkeme hükümde tamamen veya kısmen ödemeden muaf tutulmasına karar verebilecek.

-Grupların ortak önergesi-

Kanuna, AK Parti, CHP, MHP ve BDP milletvekillerinin imzasıyla verilen değişiklik önergesiyle geçici madde eklendi. Buna göre, 7 Kasım 1982 tarihinden önce işlemiş duğu bir ç dayısıyla hürriyeti cezaya mahkum an kişi hakkında, mahkum duğu cezanın infazı sürecinde koşullu sıverildikten sonra deneme süresi içinde işlediği yeni bir ç sebebiyle koşullu sıverilme kararı ınmayacak.

Bu düzenlemeden, yaklaşık 32 yıldır cezaevinde unan Tahir Canan'ın da yararlanacağı belirtildi.