Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) yayımladığı son verilere göre, bankalar kredi alacaklarını tahsilde ciddi bir darboğaza girmiş durumda. Geçen yıl yüzde 3,9 olan tahsili gecikmiş alacaklardaki (TGA) artış hızı, 4 Nisan itibarıyla yaklaşık 6 katına çıkarak yüzde 22’ye ulaştı. Haftalık TGA artışı 10 milyar TL’ye yaklaşırken, geçen yıl aylık ortalama 12,3 milyar TL olan bu rakam, bu yıl 23 milyar TL’ye yükseldi.
2024 sonunda 294 milyar TL olan toplam TGA tutarı, 4 Nisan haftasında 358,3 milyar TL’ye çıktı. Bu yükseliş, bankaların tahsil edemediği kredi miktarının hızla arttığını gözler önüne seriyor.
19 Mart’tan Sonra Artış Daha da Hızlandı
TGA’daki artış özellikle 19 Mart’taki finansal dalgalanmaların ardından ivme kazandı. Bireysel kredi ve kredi kartı borçlarının tahsilinde yaşanan zorlukların ticari kredilere de yansıdığı görülüyor. Yılbaşında 177 milyar TL olan bireysel ve ticari kredilere ait TGA tutarı, nisan başında 207,3 milyar TL’ye ulaştı. Bu dönemde artış oranı yüzde 17 oldu.
Son dört haftada haftalık TGA artışı yüzde 7,2’ye çıkarken, sadece bu dönemde tahsil edilemeyen kredi miktarı 9,3 milyar TL arttı. Bu durum, bankaların alacaklarını yasal takibe verme oranını da hızla artırıyor.
Net Kârda TGA Etkisi
2024’te aylık ortalama 12,7 milyar TL artan TGA tutarı, bu yıl 4 Nisan itibarıyla aylık 23 milyar TL’ye çıkarak iki katına ulaştı. Geçen yıl TGA’ların bankaların net kârına oranı yüzde 23 seviyesindeyken, bu oran bu yılın ilk dört ayında yüzde 39’a yükseldi.
Krediye Erişim Zorlaşıyor, İflaslar Kapıda
TGA’daki artış, ekonomik çarkların yavaşladığını ve şirketlerin kredi borçlarını ödemekte zorlandığını gösteriyor. 17 Nisan’da politika faizinin yüzde 46’ya çıkarılmasıyla birlikte bireysel ve ticari kredi faizleri daha da yükseldi. Bu durum, krediye erişimi daha da zorlaştırdı.
Finansa erişimde zaten zorlanan birçok şirketin bu süreçte daha büyük sıkıntılar yaşaması bekleniyor. Uzmanlara göre konkordato ve iflas başvurularında artış yaşanması kuvvetle muhtemel. TGA verileri; yasal takibe giren kredi tutarının, icralık bireysel borçluların ve haciz riski taşıyan ticari şirketlerin sayısında ciddi artış olacağına işaret ediyor.
